Mượn lời Bằng Việt để nói về cuốn "Bông hồng vàng và Bình minh mưa" của Paustovsky:

"Đồi trung du phơ phất bóng thông già
Lớp sơ tán, hồn trong chiều lặng gió
Những trang sách đi suốt đời vẫn nhớ
Như đám mây ngũ sắc ngủ trong đầu.
 
"Lẵng quả thông" trong suối nhạc nhiệm màu
Hay "Chuyến xe đêm" thẫn thờ mê đắm
Mùi cỏ dại trên cánh đồng xa thẳm
Một bầu trời vĩnh viễn ướp hương hoa
 
Có thể ngày mai ta cũng đi qua
Một cánh cửa nao lòng trong truyện "Tuyết"?
Có tiếng chuông và con mèo "Ackhip"
Ánh nến mơ hồ như hạnh phúc từng mong

Xa xôi sao!... thời thơ ấu sau lưng!"

Đây là cuốn sách lí luận văn học gối đầu giường từ thời học chuyên văn của tôi. Hầu hết các truyên trong đó như Bụi quý, Vết khắc trên đá, Tuyết, Lẵng quả thông, Bình minh mưa... đã trở thành những điển cố nằm lòng, luôn được thủ sẵn mỗi khi cần dùng đến trong các bài làm văn thời đó. Cùng với Một mình với mùa thu của cùng tác giả, và Daghestan của tôi của Raxun Gamzatop, Bông hồng vàng và bình minh mưa đã khơi gợi cho những bạn trẻ thời mình tình yêu và khát vọng khám phá thế giới văn chương, một con đường đầy sáng tạo thú vị nhưng cũng đầy trở ngại. Lối viết giản dị, đầy chất thơ mà dĩ nhiên không thể không nhắc đến tài năng của dịch giả. Luôn muốn đọc lại mỗi khi buồn, để thấy yêu hơn những giọt mưa lấp lánh, những buổi sáng dịu dàng và những cánh rừng thanh khiết trong ban mai... 

Tôi có cảm giác về thứ gọi là "Russian soul" qua giọng văn của Paustovsky, cảm giác như khi được nghe bản Waltz số 2 của Dimitri Shostakovich. Có đôi khi văn học cũng hóa thành âm nhạc như vậy đó. Những câu chuyện, những bản nhạc vang lên lúc chậm rãi, lúc nhanh dần, lúc quay cuồng như những bông tuyết trắng xóa xoay tròn trong trời bão gió của một đêm nước Nga dài mênh mang cô đơn và lạnh lẽo, như những mối tình Nga lặng câm mà sâu nặng, như buổi ban mai nước Nga tươi sáng tròn đầy, như những cánh rừng, mặt biển Nga thăm thẳm sầu tư. Đó là sự ngây dại trong trẻo da diết, say mê thơ mộng, đắm đuối ma mị, là chói sáng rực rỡ kiên định và hào hùng. Và như thế, Bình minh mưa cùng bản Waltz nói trên đã nằm trong những tác phẩm, nhạc phẩm "rất Nga" mà tôi từng được biết. 

Review from: Goodread

Sách hiện có tại Thư viện Đại học Khánh Hòa

Đọc sách trực tuyến tại: https://truyenfull.vn/bong-hong-vang-va-binh-minh-mua/